aytishmoq
Sinonimlar: janjallashmoq
Izoh: Janjal qilmoq, aytishmoq, san-manga bormoq.
Namuna: Ko‘chada janjallashib qolishganida «qarab tur, o‘ldiraman seni» deb ko‘p marta aytishgan. ['Tohir Malik «Shaytanat 1-kitob» 1989']
Sinonimlar: koyishmoq
Izoh: 1. Tanbehlovchi gap, soʻz aytmoq, tanbeh bermoq, urishib qoʻymoq.
2. yn.A koyinmoq.
3. kam qoʻll.Biror narsa tayyorlash uchun urinmoq, ovora boʻlmoq.
Namuna: Boshqa sharoit bo‘lganida Jalil «Onangnikiga shoshasanmi?» deb koyishi mumkin edi. ['Tohir Malik «Shaytanat 3-kitob» 1992']
Sinonimlar: mojarolashmoq
Izoh: Kelishmovchilik orqasida aytishib qolmoq, janjallashmoq.
Namuna: Baxtli bo‘lishimga baxtsizlik asqotadi, deganlaridek, Xudo bu bandasining yumuq ko‘zlarini ochmoq uchun atayin qamoq mojarosiga ro‘para qilganday edi. ['Tohir Malik «Shaytanat 1-kitob» 1989']
Sinonimlar: urishmoq
Izoh: 1. Urmoq feʼlining birgalik nisbati.
2. Yoqalashmoq, olishmoq.
3. Yomon, haqoratli soʻzlar bilan bir-birini koyimoq, bir-biri bilan aytishmoq.
4. Nasihatomuz, qattiq gap-soʻz aytmoq; koyimoq.
5. Jang qilmoq, jangda qatnashmoq.
Namuna: Ammo xotini ro‘parasida o‘tirar ekan, xuddi urishib qolganday og‘ziga talqon solvolmaydiku. ['Tohir Malik «Shaytanat 1-kitob» 1989']
Antonimlar:
Sinonimlar: qizarishmoq
Izoh: 1. Qizarmoq feʼlining birgalik nisbati.
2. San-u manga bormoq; aytishmoq, achchiqlashmoq.
Namuna: Islomxoʻja Shernazarboy bilan qizarishib oldi.[J. Sharipov, "Xorazm"]
Sinonimlar: olishmoq
Izoh: 1. Olmoq feʼlining birgalik nisbati. Fikr olishmoq.
2. Urishmoq, kurashmoq, jang qilmoq; mushtlashmoq.
3. koʻchmaBiron-bir toʻsiqni yengish, uni bartaraf etish maqsadida tinimsiz harakat qilmoq.
4. koʻchmaBahslashmoq, haq-huquq talashmoq, tortishmoq; bir-birini yengish uchun tirishmoq.
Namuna: G‘animlari bilan har kun, har soat olishuvchi, har daqiqa biror falokat ro‘y berishi mumkinligini hisobda tutib yashovchi odam noxush damlarda tez fikrlash, tez xulosa chiqarishga odatlanadi. ['Tohir Malik «Shaytanat 1-kitob» 1989']